Wy jesteście przyszłością świata, wy jesteście, nadzieją Kościoła. Wy jesteście moją nadzieją! — tymi słowami nowowybrany papież Jan Paweł II zwrócił się po mszy świętej inaugurującej pontyfikat do młodzieży. Od samego początku swojej posługi na Stolicy Piotrowej podkreślił, że losy młodych ludzi są jakże bliskie jego sercu. Nic więc dziwnego, że młodzież z całego świata zaczęła zbierać się wokół papieża.
Gdziekolwiek Jan Paweł II jest z pielgrzymką, tam można spotkać całe rzesze młodych, którzy przysłuchują się jego nauce. Szczególnym jednak miejscem spotkań papieża z młodzieżą są Światowe Dni Młodzieży. Stały się one swoistą „szkołą wiary”.
Pomysłodawcą i inicjatorem tych spotkań jest sam Ojciec Święty. W 1984 roku, na zakończenie Nadzwyczajnego Jubileuszu Odkupienia, papież przekazał młodzieży krzyż. Stał się on symbolem Światowych Dni Młodzieży, towarzyszy spotkaniom młodych na całym świecie, jest „żywą ikoną Kościoła wędrującą po drogach świata”.
Rok później obchodzony był Międzynarodowy Rok Młodzieży (1985). Po raz kolejny papież podkreślił rangę młodości: Skoro człowiek jest podstawową i zarazem codzienną drogą Kościoła, zatem pozostaje sprawą zrozumiałą, iż Kościół przywiązuje szczególną wagę do okresu młodości jako kluczowego etapu życia każdego człowieka. (…) W Was jest nadzieja, ponieważ Wy należycie do przyszłości, a zarazem przyszłość do Was należy.
To spotkanie datujemy jako pierwsze numerowane Światowe Dni Młodzieży. Od samego początku przybrały one podwójną formułę: co roku w Niedzielę Palmową odbywają się spotkania we wszystkich diecezjach świata, a co dwa lub trzy lata — w miejscach wyznaczonych przez Ojca Świętego. Corocznie (od 1987 r.) Jan Paweł II przygotowuje z racji Dni Młodzieży specjalne orędzie do młodych.
Międzynarodowych spotkań młodzieży było dotychczas dziewięć:
30–31.03.1985 — Rzym, „Otwórzcie drzwi Chrystusowi”,
11–12.04.1987 — Buenos Aires, „Myśmy poznali i uwierzyli miłości, jaką Bóg ma ku nam” (1 J 4,16),
19–20.08.1989 — Santiago de Compostella, „Ja jestem Drogą, Prawdą i Życiem” (J 14,16),
14–15.08.1991 — Częstochowa, „Otrzymaliście Ducha przybrania za synów” (Rz 8,15),
11–15.08.1993 — Denver, „Ja przyszedłem po to, by owce miały życie i miały je w obfitości” (J 10,10),
10–15.01.1995 — Manila, „Jak Ojciec mnie posłał, tak i Ja was posyłam” (J 20,21),
21–24.08.1997 — Paryż, „Nauczycielu, gdzie mieszkasz? Chodźcie, a zobaczycie” (J 1,38–39),
15–20.08.2000 — Rzym, „A Słowo stało się Ciałem i zamieszkało wśród nas” (J 1,14),
23–28.08.2002 — Toronto, „Wy jesteście solą ziemi… wy jesteście światłem świata” (Mt 5,13–14).
Każdemu z tych spotkań przyświecało hasło zgodne z tematem orędzia papieża, towarzyszył mu również specjalnie przygotowany na tę okazję hymn, jak i znak. Od Niedzieli Palmowej 2003 roku oprócz krzyża ŚDM wędruje też Ikona Matki Bożej Salus Populi Romani.
Już teraz papież zachęca do duchowego przygotowania się do kolejnego spotkania młodzieży z całego świata, tym razem w Kolonii w 2005 roku. W orędziu na XIX ŚDM wspomina przekazanie młodzieży krzyża, jego znaczenie i zadanie, do którego powołuje:
Skoro Jezus zgodził się umrzeć na krzyżu, czyniąc z niego źródło życia i znak miłości, nie stało się tak z powodu słabości ani upodobania do cierpienia, lecz dla uzyskania dla nas zbawienia i abyśmy już teraz mieli udział w Jego boskim życiu. Tę właśnie prawdę pragnąłem przypomnieć młodzieży świata, gdy przekazywałem jej wielki drewniany Krzyż na zakończenie Roku Świętego Odkupienia w 1984. Od tej pory przemierzył on liczne kraje w ramach przygotowań do kolejnych Dni Młodzieży. Setki tysięcy młodych ludzi modliło się przy tym Krzyżu. Składając u jego stóp ciążące im brzemię, odkrywali, że Bóg ich miłuje, a wielu z nich znalazło nawet siłę, by zmienić swe życie. W tym roku, w XX rocznicę tego wydarzenia, Krzyż zostanie uroczyście powitany w Berlinie, skąd w pielgrzymce przez całe Niemcy, dotrze w przyszłym roku do Kolonii. Pragnę dzisiaj powtórzyć wam słowa, które wówczas wypowiedziałem: „Drodzy młodzi, zawierzam wam Krzyż Chrystusa! Nieście go w świat jako znak miłości Pana Jezusa do ludzkości i głoście wszystkim, że nie ma zbawienia ani odkupienia, jak tylko w Chrystusie, umarłym i zmartwychwstałym”.